Mua camera giá rẻ, giật mình lộ hình ‘nhạy cảm’

Trong thời đại hiện nay, sự phổ biến của các hộ gia đình sử dụng camera IP để giám sát an ninh là không thể phủ nhận. Tuy nhiên, việc chọn mua một chiếc camera đáng tin cậy không phải lúc nào cũng dễ dàng. Việc mua camera không rõ nguồn gốc có thể gây ra các rủi ro không đáng có, thậm chí dẫn đến việc tiền bạc bị mất mát và đánh đổi sự riêng tư về hình ảnh nhạy cảm.

Lộ hình ảnh riêng tư nhạy cảm

Sự sáng tạo trong công nghệ và sự cạnh tranh giữa các nhà sản xuất đã làm cho giá của các bộ camera IP trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết. Với chỉ vài triệu đồng, bạn có thể sở hữu một bộ đầu thu và bốn camera, kèm theo các gói cước Internet ngày càng rẻ. Thậm chí, có các loại camera chỉ sử dụng thẻ nhớ trực tiếp (không cần đầu ghi) có giá thậm chí chỉ từ 200-300.000 đồng/chiếc. Mức độ đa dạng và tiện lợi của camera IP, mà không đi kèm với tiêu chuẩn an ninh nào, đã tạo ra nhiều rủi ro tiềm ẩn cho người dùng.

Vài tháng trước, một tài khoản Facebook đã đăng tải những đoạn video ghi lại cảnh riêng tư và nhạy cảm, thậm chí cảnh người trong tình trạng khoả thân, lên mạng xã hội. Những đoạn video này đã bị trích xuất trái phép từ các hệ thống camera giám sát, và người đăng tải cho biết thường thêm tài khoản đăng nhập bất hợp pháp khi thực hiện lắp đặt camera cho khách hàng.

Điều đáng lo ngại ở đây là hầu hết khách hàng không có kiến thức kỹ thuật và tin tưởng quá mức vào những người lắp đặt. Vì vậy, việc thêm tài khoản để “xem chơi” trở nên quá đơn giản. Hơn nữa, hầu hết các công ty lắp đặt camera lưu trữ mật khẩu của khách hàng để dễ dàng thực hiện sửa chữa và bảo trì từ xa, và không có gì đảm bảo rằng một nhân viên nào đó sẽ không tò mò xem và trích xuất hình ảnh nhạy cảm.

Ngoài ra, một số nhân viên lắp đặt camera không thay đổi mật khẩu mặc định của nhà sản xuất, vì họ cho rằng điều này tiện lợi cho việc sửa chữa và bảo trì (vì không phải nhớ và ghi chép mật khẩu). Thực tế này không cố ý tạo ra một lỗ hổng cho những kẻ tò mò có thể truy cập vào camera với mật khẩu mặc định của nhà sản xuất.

Nguy cơ bị lợi dụng tấn công mạng

Trong những năm gần đây, các thiết bị IoT, bao gồm cả các camera giám sát, đã trở thành công cụ mạnh mẽ trong những cuộc tấn công mạng. Theo thông tin từ Cục An Toàn Thông Tin, có hơn 147.000 camera có sẵn trên thị trường với các lỗ hổng bảo mật đã được xác định, tiềm ẩn nguy cơ bị hacker khai thác để tấn công mạng, chiếm quyền điều khiển, truy xuất thông tin và hình ảnh trái phép.

Mặc dù số lượng camera này đã được phát hiện, nhưng vẫn còn hàng ngàn camera khác mà chúng ta không thể biết được có những lỗ hổng bảo mật chưa được xác định hay không. Một số loại camera thậm chí có thể chứa sẵn cửa hậu (backdoor), cho phép hacker truy cập thiết bị và nhập mật khẩu mặc định để có toàn quyền điều khiển, truy xuất thông tin hoặc thậm chí thực hiện tấn công từ chối dịch vụ (DDOS) bằng cách liên tục tải lên một máy chủ, làm quá tải dịch vụ.

Nhiều người tin rằng việc hack camera là một nhiệm vụ phức tạp, và không có ai có thời gian để làm điều này với các camera gia đình thông thường. Tuy nhiên, sự thực hoàn toàn trái ngược. Camera IP thuộc loại thiết bị IoT, có khả năng kết nối với Internet và thậm chí có thể tải và chạy phần mềm. Theo thông tin từ Kaspersky, camera IP có thể bị lợi dụng để đào tiền ảo.

Khả năng hack camera

Về câu hỏi “Việc hack camera có khó không?” Câu trả lời là không quá khó đối với những người kỹ thuật. Một kỹ thuật phổ biến là hacker tháo rời camera, tìm kiếm mã bo mạch và truy cập thông tin bo mạch trên mạng. Sau đó, họ kết nối bo mạch với mạch chuyển đổi và cắm vào máy tính để trích xuất firmware từ bootloader.

Với firmware đã trích xuất, hacker có thể kiểm tra mã lệnh, phân tích firmware và tìm thấy lỗ hổng hoặc mật khẩu quản trị root. Chỉ cần hack được một loại camera, hacker có thể sử dụng các công cụ quét và dò tìm các camera khác chạy cùng firmware để chiếm quyền điều khiển hàng loạt. Hacker có thể tải và cập nhật firmware đã được chỉnh sửa trên các camera khác và chứa mã độc. Do đó, hacker có thể kiểm soát một lượng lớn camera để thực hiện tấn công DDOS hoặc đào tiền ảo. Mặc dù đòi hỏi một công sức đáng kể, nhưng nếu hacker hack được một loại camera, họ có thể tấn công toàn bộ các camera sử dụng cùng firmware đó.

Trong khi các hãng sản xuất máy tính và điện thoại thường nhanh chóng cập nhật firmware sau khi phát hiện lỗ hổng bảo mật, nhiều nhà sản xuất camera, đặc biệt là các dòng camera giá rẻ, thường ít khi thực hiện điều này. 

Lựa chọn không nên chủ quan và camera giá quá rẻ

Vì những lý do nêu trên, trước khi quyết định lắp đặt, người dùng cần thực hiện một số bước cẩn thận. Đầu tiên, họ nên tìm hiểu kỹ về khía cạnh bảo mật của các thiết bị IoT mà họ định kết nối, trước khi quyết định mua thêm các thiết bị khác. Điều quan trọng là không nên hoàn toàn tin tưởng vào nhân viên lắp đặt. Bạn nên tự mình quan sát và theo dõi khi họ thiết lập thông tin trên đầu thu, đồng thời yêu cầu họ thay đổi mật khẩu mặc định và không nên thêm bất kỳ tài khoản nào khác.

Hơn nữa, bạn cũng nên thay đổi mật khẩu định kỳ sau một thời gian sử dụng. Mật khẩu cần được thiết lập sao cho phức tạp, không dễ đoán, và tránh sử dụng những mật khẩu dễ dàng như số điện thoại hoặc ngày sinh của bạn. Ngoài ra, hạn chế việc lắp đặt camera trong những khu vực nhạy cảm như phòng ngủ hay nhà vệ sinh, để đảm bảo sự riêng tư của bạn.

Cuối cùng, hãy luôn lựa chọn các sản phẩm từ các nhà cung cấp uy tín và có thương hiệu đã được kiểm chứng với mức giá hợp lý. Tránh mua các camera giá quá rẻ, vì chúng có thể có những ưu điểm không rõ ràng và đối mặt với nguy cơ bảo mật cao hơn. Trong thế giới kỹ thuật số ngày nay, việc lựa chọn camera giám sát đúng và bảo vệ an ninh mạng của bạn trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Hãy luôn cân nhắc kỹ trước khi quyết định mua sản phẩm, và đảm bảo rằng sự riêng tư và an toàn của gia đình bạn được đặt lên hàng đầu.